TARİHİ DEĞİŞTİREN YAZILIMLAR

Teknoloji dünyasını derinden etkileyen şeyler arasında bilgisayarlar, cep telefonları gibi donanımlar yanında yazılımların da büyük yeri var. Bazı yazılımların ortaya çıkışı, bugün var olmasalar dahi ortaya çıkardığı yenilikler ve toplum üzerindeki etkisiyle hayatımızda önemli değişikliklere yol açtı.

Bu yazımızda tarihteki en etkili 5 yazılımı ve web sitesini bir araya getirdik. İşte gelmiş geçmiş en önemli yazılımlardan bazıları:

Mac OS (1984) 

İlk kez Macintosh System Software olarak tanıtılan bu işletim sistemi, Apple'ın Macintosh serisinin başarısı açısından çok önemliydi. Steve Jobs ve Apple takımı, grafik ara yüzde Xerox PARC'dan ilham almışlardı. Sonuç olarak bilgisayarlarla iletişimimizi baştan aşağı değiştiren bir işletim sistemi ortaya çıktı.

Mozaic (1993) 

Mozaic, ilk web tarayıcısı olmasa da, web konseptini kitlelere ulaştırmaya yardımcı olan ilk yazılımdı. İlk web tarayıcısı olan WorldWideWeb'in büyümesi ise, sadece NeXT Computer platformuna kısıtlı olması nedeniyle pek mümkün değildi. Mosaic, Unix, Windows ve Commodore Amiga'da yer almayı başardı. Grafik de gösterebilen yazılım, metin bazlı olanlara göre çok daha kullanıcı dostuydu.

Windows 3.1 (1993) 

Windows 3.0'daki hataları gideren ve ölçekli TrueType yazı tiplerini ekleyen işletim sistemi, sürüm numaralarına baktığımızda küçük bir yükseltme gibi görünse de, Microsoft için çok büyük bir gelişmeydi. Zira işletim sistemi, en yaygın kullanılan işletim sistemi haline gelecekti.

Napster (1999) 

Napster'ın çıkışı, hem iyi hem de kötü teknoloji ve müzik endüstrisini etkiledi. Site bir zamanlar 70 milyon kayıtlı kullanıcıya sahipti, ancak kayıt endüstrisinin baskılarına dayanamadı ve kapatıldı ve milyonlarca dolar telif hakkı ödemek zorunda kaldı. Napster'ın kapanmasının ardından çok sayıda site ve hizmet onun yerini almaya çalıştı. Çevrim içi müzik satışının şekli, Napster tarafından sonsuza dek değiştirilmişti. Ücretsiz müzik dağıtmak, bugünlerde olağanüstü bir şey olarak görülmeyebiliyor.

Yahoo (1994)

Yahoo'nun kategoriler halinde sunduğu web dizini, zamanla Inktomi, Google ve en son Bing'in kullandığı teknolojilerle güçlendirilen daha standart bir arama motoruna dönüştü. Şirketin etkisi olmasaydı belki de Google gibi rakipleri ortaya çıkmayacaktı.

Facebook'un yaratıcısı Mark Zuckerberg tüm dikkatleri üzerine çekse de teknoloji dünyasında ismini pek duymadığımız başka sayısız kahraman var.

İnternet'ten alışveriş yapabilmeniz veya müzik satın alabilmemiz için saatlerce çalışıp pek az uyuyan bu teknoloji kahramanlarının adı, Steve Jobs'ın adının yanında pek az geçiyor. İşte adını duymadığımız ancak DNS'den kameralı telefonlara önemli teknolojik geliştirmelere imza atan isimler...

1. Jordon Ritter, Napster'ın kurucularından

Medyanın ilgisini Sean Parker çok daha fazla çekse de dünyaca ünlü müzik paylaşım aracı Napster'ın ilk beş yayımındaki programlamayı Jordon Ritter yapmıştı. Oluşturduğu arka uç sistemi ve yük dengeleme özelliği, hizmeti veritabanına entegre etmesi, güvenliği ele alışı ve yöntemi, Napster'ın gelişmesinde anahtar rol oynamıştı.

Napster en parlak döneminde 60 milyon kullanıcıya ve aynı anda çevrimiçi olan 2 milyon kullanıcıya sahipti.

2. Taher Elgamal, SSL'nin mucidi

Taher Elgamal, 1995'de Netscape'deki takımına karmaşık bir hedefte liderlik ediyordu: e-ticaret'i güvenilir bir hale getirmek. Takımı bugün her tarayıcıda kullanılan SSL şifreleme standardını meydana getirdiler. Temel şifreleme standartlarını geliştiren takım, şifrelemeyi daha güçlü bir hale getirerek para aktarımlarında kullanılabilmesini sağladı. Teknoloji şu an Amazon gibi hizmetlerde geniş olarak kullanılıyor.

Ancak Elgemal, en büyük katkısının SSL olduğunu düşünmüyor. 80'lerde Stanford'da öğrenci olduğu dönemlerde herkese açık-anahtar şifreleme algoritmalarını ortaya çıkaran Elgemal'ın algoritmaları, bugün hala kullanılıyor.

3. David Bohnett, GeoCities'in mucidi

Facebook ve MySpace ortaya çıkmadan önce, kullanıcıları belirli konularda birbirine bağlayan GeoCities adınaki hizmet vardı. Bohnett; GeoCities'i kişisel bir web sitesine sahip olmak, içerik oluşturma ve yönetimi, ortak reklam gelirleri gibi bugün interneti meydana getiren fikirler ile kurmuştu.

Konsept zamanla fotoğraf, müzik ve resimleri de içerecek şekilde gelişti, ancak GeoCities'in "kullanıcı tarafından oluşturulan" içerik modeli, o zaman için yepyeni bir şeydi. Bugün ise sıkça rastlanan bir hal aldı.

4. Philippe Kahn, cep kamerasının mucidi

Kahn, 1997'de bir Motorola telefon, Casio kamera ve laptop'unu kullanarak ilk kameralı telefonu ortaya çıkarmıştı:

"Evimde kamera telefonu yazılımının çekilen resimleri kablosuz olarak gönderdiği ve firewall'umun dışından erişim için URL'ler oluşturan bir web sunucusu kurdum."

Diğer şirketler de kameralı telefon prototipleri oluşturduklarını söylüyorlar, ancak Kahn, ilk belgeli resmin kendisine ait olduğunu söylüyor. Kahn şu an GPS yazılımı ve cep telefonları için GPS uygulaması geliştiren MotionX'in CEO'su.

5. Paul Mockapetris, DNS'in mucidi

DNS'leri her gün, hatta bu yazıyı okurken de kullanıyorsunuz. DNS (domain name system), web tarayıcınızın internet adresleri için başvurduğu bir adres defteri gibidir.

Paul Mockapetris 1983'de Güney Kaliforniya Üniversitesi Bilgi Bilimleri Enstitüsü'nde (ISI) DNS için birkaç teklifi değerlendiriyordu. Ve zamanla bugün kullandığımız teknolojiyi geliştirdi.

İlk başlarda DNS hakkında yapılan eleştiriler, onun çok karmaşık olmasıydı. Ancak Mockapetris, beş yıl sonra aynı uzmanların DNS'de eksik olanlardan şikayet etmeye başladıklarını söylüyor ve ekliyor: "İşte bu benim başarı tanımım."

İSİMSİZ KAHRAMANLAR